İngilizcede ettirgen yapı (causative), bir kişinin başka bir kişiye veya bir şeye bir iş yaptırdığı durumlarda kullanılır. Ettirgen yapılarda genellikle have, make, get gibi fiiller kullanılır. Bu fiiller, cümlenin anlamını ve yapısını etkiler.
Have ile Ettirgen Yapı
Have genellikle bir işi yaptırdığımızda kullanılır.
Özne + have + nesne + fiil 1. hali
(Subject + have + object + base verb)
Eğer işi yapan kişi belirtiliyorsa:
Özne + have + kişi + fiil 1. Hali
Örnekler
I have my hair cut every month.
(Saçımı her ay kestiririm.)
She had her car repaired yesterday.
(Dün arabasını tamir ettirdi.)
We will have the house cleaned tomorrow.
(Evi yarın temizleteceğiz.)
Make ile Ettirgen Yapı
Make, birini zorlayarak veya ikna ederek bir şey yaptırmak anlamında kullanılır.
Özne + make + kişi + fiil 1. hali
(Subject + make + person + base verb)
Örnekler
He makes his son do his homework.
(Oğluna ödevini yaptırır.)
They made the children stay inside.
(Çocukları içeride kalmaya zorladılar.)
The teacher made us rewrite the essay.
(Öğretmen bize makaleyi tekrar yazdırdı.)
Get ile Ettirgen Yapı
Get, birini ikna ederek veya rica ederek bir şey yaptırmak anlamında kullanılır.
Özne + get + kişi + to + fiil 1. hali
(Subject + get + person + to + base verb)
Örnekler
I got him to fix my bike.
(Ona bisikletimi tamir ettirdim.)
She gets her brother to help her with homework.
(Kardeşine ödevlerinde yardım ettirir.)
We will get them to paint the walls.
(Onlara duvarları boyattıracağız.)
Ettirgen Yapılarda Passive Voice (Edilgen Yapı) Kullanımı
Eğer işi yapan kişi değil de işin kendisi vurgulanıyorsa, ettirgen yapı edilgen hale gelir:
Have + nesne + fiilin 3. hali (past participle) kullanılır.
Get + nesne + fiilin 3. hali (past participle) kullanılır.
Örnekler
I had my car washed.
(Arabamı yıkattım.)
She got her nails done.
(Tırnaklarını yaptırdı.)
We had the report written by the team.
(Raporu ekip tarafından yazdırdık.)
İngilizcede ettirgen yapı daha çok nerelerde kullanılır?
İngilizcede ettirgen yapı (causative), günlük hayatta oldukça yaygın bir şekilde kullanılır. Özellikle bir kişinin bir işi yaptırdığı veya başka bir kişi/kurum tarafından bir işin yapıldığını belirtmek gerektiğinde tercih edilir. İşte ettirgen yapıların sıkça kullanıldığı durumlar:
Profesyonel Hizmetler
Bir kişi veya kurumdan belirli bir hizmet aldığımızda sıkça kullanılır:
Saç kestirmek, araba tamir ettirmek, temizlik yaptırmak gibi hizmetleri ifade ederken kullanılır.
I had my hair cut yesterday.
(Dün saçımı kestirdim.)
We had our house cleaned last week.
(Geçen hafta evimizi temizlettik.)
She got her car repaired at the garage.
(Arabayı tamirhanede tamir ettirdi.)
Yetki ve Görev Dağılımı
Birine bir iş yaptırma ya da görev verme durumlarında kullanılır:
Ofis veya ekip yönetiminde çok sık görülür.
The manager had the team complete the project.
(Yönetici, ekibe projeyi tamamlattı.)
We will get the interns to organize the files.
(Stajyerlere dosyaları düzenlettireceğiz.)
Zorlayıcı Durumlar
Birini bir şey yapmaya zorlamak veya mecbur bırakmak için make ile kullanılan ettirgen yapı tercih edilir:
The teacher made the students rewrite their essays.
(Öğretmen öğrencilere makalelerini yeniden yazdırdı.)
His parents made him apologize to his friend.
(Ailesi ona arkadaşından özür diletti.)
Tamir ve Bakım İşleri
Her türlü tamir, bakım veya iyileştirme işleri için kullanılır:
She had her phone fixed.
(Telefonunu tamir ettirdi.)
We will get the roof repaired before winter.
(Kıştan önce çatı tamir ettirileceğiz.)
Kendi Yapmadığımız İşlerde
Bir işi kendimiz yapmadığımızı, başkasına yaptırdığımızı vurgulamak için kullanılır:
I had the documents printed for the meeting.
(Toplantı için belgeleri yazdırdım.)
They got their wedding photos taken by a professional photographer.
(Düğün fotoğraflarını profesyonel bir fotoğrafçıya çektirdiler.)
Resmi veya İdari İşler
İdari süreçlerde veya resmi işlerde de sıkça kullanılır:
He had his visa renewed.
(Vizesini yeniletti.)
We got the forms signed by the director.
(Formları müdüre imzalattık.)
Edilgen Durumlar (Passive Causative)
Kimin yaptığının önemli olmadığı, işin kendisine odaklanıldığı durumlarda kullanılır:
My car was washed yesterday.
(Arabam dün yıkandı.)
The report was written by the assistant.
(Rapor asistan tarafından yazıldı.)
