Bileşik isimler, iki veya daha fazla kelimenin bir araya gelerek yeni bir isim oluşturduğu yapılardır. İngilizcede bileşik isimler genellikle anlam bakımından tek bir nesneyi, kişiyi veya kavramı ifade eder. Bileşik isimler oluşturulurken farklı kelime türleri birleştirilebilir. İşte bileşik isimlerin oluşturulma yolları ve detaylı açıklamalar:
- İsim + İsim (Noun + Noun)
İki ismin bir araya gelmesiyle oluşturulur. İlk isim genellikle ikinci ismi tanımlar.
Örnekler:
Bus stop
Otobüs durağı
Coffee cup
Kahve fincanı
Bookcase
Kitaplık
Toothbrush
Diş fırçası
Football
Futbol
- Sıfat + İsim (Adjective + Noun)
Bir sıfatın bir isimle birleşmesiyle oluşur. Sıfat, ismin niteliğini veya özelliğini belirtir.
Örnekler:
Greenhouse
Sera
Full moon
Dolunay
Blackboard
Kara tahta
High school
Lise
Soft drink
Gazlı içecek
- Fiil + İsim (Verb + Noun)
Bir fiilin bir isimle birleşmesiyle oluşur. Genellikle bir eylem ve onunla ilişkili nesneyi ifade eder.
Örnekler:
Swimming pool
Yüzme havuzu
Washing machine
Çamaşır makinesi
Driving license
Sürücü belgesi
Diving board
Dalış tahtası
Frying pan
Kızartma tavası
- Fiilimsi + İsim (Gerund + Noun)
Bir gerund (fiilimsi) ve bir isim birleştirilir. Genellikle eylem ve onunla ilişkili bir nesneyi ifade eder.
Örnekler:
Walking stick
Yürüyüş bastonu
Running shoes
Koşu ayakkabısı
Cooking oil
Yemeklik yağ
Fishing net
Balık ağı
Sleeping bag
Uyku tulumu
- İsim + Fiilimsi (Noun + Gerund)
Bir isim ve bir fiilimsi birleştirilir. Genellikle bir nesnenin bir eylemde kullanılmasını ifade eder.
Örnekler:
Data processing
Veri işleme
Problem solving
Problem çözme
Time saving
Zaman tasarrufu
Decision making
Karar verme
House cleaning
Ev temizliği
- Fiil + Fiilimsi (Verb + Gerund)
Bir fiil ve bir fiilimsi birleştirilir. Bu yapı genellikle bir eylemin sonucunu veya durumunu ifade eder.
Örnekler:
Letting go
Bırakma
Breaking down
Bozulma
Falling apart
Dağılma
Turning point
Dönüm noktası
Giving up
Pes etme
- Sıfat + Fiilimsi (Adjective + Gerund)
Bir sıfat ve bir fiilimsi birleşerek bir eylemi veya durumu niteler.
Örnekler:
Easy-going
Rahat, uyumlu
Hard-working
Çalışkan
Fast-moving
Hızlı hareket eden
High-paying
Yüksek maaşlı
Slow-burning
Yavaş yanan
- Zarf + İsim (Adverb + Noun)
Bir zarf ve bir isim bir araya gelir.
Örnekler:
Aftershock
Artçı sarsıntı
Overcoat
Palto
Underground
Yeraltı
Overtime
Fazla mesai
Underpass
Alt geçit
- Zarf + Fiil (Adverb + Verb)
Bir zarf ve bir fiil birleşerek genellikle bir eylemi ya da durumu ifade eder.
Örnekler:
Takeoff
Kalkış
Breakdown
Çöküş
Runaway
Kaçak
Fallout
Sonuç
Setup
Kurulum
- İsim + Zarf (Noun + Adverb)
Bir isim ve bir zarf birleşir. Bu yapı daha az yaygındır ama belirli ifadelerde görülür.
Örnekler:
Secretary-general
Genel sekreter
Mother-in-law
Kayınvalide
Commander-in-chief
Başkomutan
Bileşik isimler, İngilizce yazımında bitişik (closed), ayrı (open) veya tireli (hyphenated) biçimlerde olabilir:
Closed: Toothbrush, football
Open: High school, full moon
Hyphenated: Mother-in-law, well-being
20 İlginç İngilizce Birleşik İsim
İngilizcede bazı birleşik kelimeler anlam bakımından ilginç özellikler göstermektedir. İşte insanı şaşırtan 20 İngilizce birleşik isim:
- Devil-may-care
Kaygısız, umursamaz kişi
“Şeytan umurunda mı?” anlamına gelen bu yapı, sorumsuz veya dikkatsiz bir kişiyi tanımlar.
- Cupboard
Dolap
“Cup” (fincan) ve “board” (tahta) kelimelerinden oluşmasına rağmen fincanlarla sınırlı değildir ve genel olarak dolap anlamına gelir.
- Lily-livered
Korkak kişi
“Zambak gibi karaciğer” anlamına gelir ve cesaretsiz kişileri tanımlamak için kullanılır. Oldukça eski moda bir ifadedir.
- Birdbrain
Akılsız kişi
“Kuş beyni” anlamına gelir ve zeka düzeyinin düşük olduğunu ima etmek için kullanılır.
- Know-it-all
Her şeyi bilen kişi (bilmiş)
Kendini her konuda uzman zanneden kişileri tanımlamak için kullanılan alaycı bir ifadedir.
- Kiss-and-tell
Bir ilişkiden detaylar ifşa eden kişi
Özel bir ilişkiyi medyaya veya başkalarına anlatan kişileri tanımlamak için kullanılır. İlginç bir yapısı ve romantik bir çağrışımı vardır.
- Odds-and-ends
Ufak tefek şeyler, ıvır zıvır
Alakasız küçük eşyaları veya kalan parçaları ifade eder. Düzensiz ve rastgele şeyleri tanımlamak için kullanılır.
- Jack-in-the-box
Kutu içinden çıkan oyuncak
Bir kutunun içinden fırlayan yaylı oyuncakları tanımlamak için kullanılır. Eğlenceli ve nostaljik bir isimdir.
- Good-for-nothing
Hiçbir işe yaramaz kişi
Faydasız, tembel veya işe yaramayan kişileri tanımlamak için kullanılır. Alaycı bir ifadedir.
- Pain-in-the-neck
Baş belası
Can sıkıcı veya sürekli rahatsızlık veren kişileri veya şeyleri tanımlamak için kullanılır.
- Mother-in-law
Kayınvalide
İlginç tarafı, üç kelimenin bir araya gelerek tek bir isim oluşturmasıdır ve tirelerle bağlanır.
- Jack-of-all-trades
Elinden her iş gelen kişi
Bu ifade, “birçok şeyi yapabilen ama hiçbirinde uzman olmayan” kişiyi tanımlar ve oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir.
- Passer-by
Yoldan geçen kişi
“Pass” fiili ve “by” edatı birleştirilir. İlginç olan, çoğul formunun “passers-by” şeklinde olmasıdır (sondaki kelime çoğul yapılır).
- Attorney-at-law
Avukat
Yasal alanda yetkili bir avukatı tanımlar. “At-law” kısmı yapıyı daha resmi ve eski moda hale getirir.
- Man-of-war
Savaş gemisi
Bir insan gibi görünmesine rağmen, savaş gemisini tanımlar. Aynı zamanda zehirli bir denizanası türüne de verilen isimdir.
- Commander-in-chief
Başkomutan
Ordunun en yüksek rütbesindeki kişiyi tanımlar. Yapısı karmaşıktır çünkü üç kelime tirelerle bağlanır.
- Forget-me-not
Unutma beni çiçeği
Bir çiçek türüdür. Adı, oldukça romantik bir çağrışım yapar ve İngilizce’de nadir rastlanan bir yapıya sahiptir.
- Hanger-on
Birine yapışan kişi, asalak
“Asılmak” anlamındaki “hang” fiilinden türeyen bu ifade, olumsuz bir kişilik özelliğini tanımlar.
- Father-to-be
Baba adayı
Gelecekte baba olacak birini tanımlamak için kullanılır. “To-be” kısmı geleceğe gönderme yapar.
- Johnny-come-lately
Yeni gelen, acemi
Sonradan bir gruba katılan kişileri tanımlamak için kullanılır. Eğlenceli ve eski moda bir ifadedir.
